PROGRAM VII MIĘDZYNARODOWEGO SYMPOZJUM NAUKOWEGO PTPB
Aula im. Profesora Tadeusza Tomaszewskiego (sala 214, II/III piętro)
Piątek 25 marca 2011 r.

The title of this talk comes from the title of a review of one of Ernst Moerk's books by Jean Berko Gleason (2003). This paper will answer the question by describing language acquisition using a skills learning model that relies as much on a specialized and language-rich natural teaching environment as it does on human brain structure. The analysis of the social environment by Moerk and Hart and Risley, and recent theories such as relational frame theory will be discussed.

No cognitive process is more fundamental or important to us than our memory. At an individual level, at some time or another, virtually everyone complains about their personal memory lapses. While some forgetting is inevitable, psychology has discovered much about memory processes and how to improve them. I will start with a brief overview of memory, focusing on where some of the problems or roadblocks in memory lie. I will then discuss methods that can help overcome these difficulties giving examples that should be useful to students of any age as well as to adults.

This talk will discuss several studies on verbal behavior being conducted at California State University, Stanislaus. The studies are designed to investigate several different aspects of language from a behavioral perspective, especially related to children with disabilities. One examined the effectiveness of computer-based instruction for teaching tacts; another provides insights into more effective training regimens for tact training. Each of the studies will be described along with the ramifications for providing more effective training. A third study may also be described it time permits - this last study examined the effectiveness of tactile transmission of language.

Horne and Lowe (1996) outlined an account of how a typically developing child may learn to name objects and events. Their account of naming relations was built largely on Skinner's (1957) Verbal Behavior. Horne and Lowe also defined naming relations as higher-order behavioural relations, which has implications for accounts of complex human behaviours, such as categorisation, generativity, and incidental language learning. Skinner's account of verbal operants was based on the basic principles of behaviour, including the role of motivating operations as controlling variables. The concept of motivating operations has proved central to a more complete description of the principles of behaviour, and has had clear applied implications for teaching verbal behaviour. In the tutorial I will introduce some of the basic verbal operants and explain how they may interact in the developmental progression from pre-verbal behaviours to symbolic naming, including the role of motivating operations. I will discuss how naming can be described as verbally controlled behaviour that has both behaviour-altering and value-altering functions. I will also discuss some of the important implications that naming skills may have for the development of pivotal complex human behaviours (like incidental language learning), and why naming repertories maybe be important for practitioners to think about.

Verbal Behavior Analysis is a subfield within basic and applied behavior analysis that is devoted to identifying and researching sources and instructional procedures that produce functional verbal repertoires when they are missing. It is based on B. F. Skinner's (1957) Verbal Behavior, a theoretical account of the functions of language. The presentation will introduce a verbal developmental scheme to guide instruction and aid practitioners in determining which children need particular interventions and when they need them, along with alternative tactics and strategies for solving learning problems.

Celem wystąpienia jest przedstawienie objawów, etiologii, diagnostyki różnicowej i behawioralnych metod terapii mutyzmu wybiórczego, który przejawia się niemówieniem przy obcych osobach lub w wybranych miejscach i sytuacjach. Zostaną przedstawione podstawowe zasady, którymi należy się kierować poszukując przyczyny tego zaburzenia w konkretnych przypadkach. Zaprezentowana zostanie także autorska metoda terapii mutyzmu wybiórczego, oparta na zasadach stosowanej analizy zachowania. Jej skuteczność zostanie zobrazowana na przykładzie terapii kilkorga dzieci przejawiających mutyzm wybiórczy, leczonych w Centrum Diagnozy i Terapii Zaburzeń Rozwojowych w Gdańsku.

Zgodnie z analizą zachowań werbalnych Skinnera mandy i takty są niezależnymi funkcjonalnie werbalnymi zachowaniami sprawczymi. Prezentowane badanie stanowi replikację badań Lamarre i Hollanda (1958), którzy dowiedli empirycznie niezależności funkcjonalnej mandów i taktów u typowo rozwijających się dzieci w wieku przedszkolnym. Uzyskane wyniki potwierdziły, że w sytuacji, gdy osoba badana uczy się standardowych taktów lub mandów, które do tej pory nie znajdowały się w jej repertuarze, mandy i takty, nawet wówczas, gdy mają tę samą formę pozostają funkcjonalnie niezależne. Jednakże gdy trening dotyczył odwracania uprzednio wyuczonego repertuaru, skutkował on równoczesnym pojawieniem się reakcji odwróconych obu typów u 5 na 12 osób. Pod tym względem wyniki różnią się od tych, uzyskanych przez Lamarre i Hollanda, ale nie są zaskakujące z punktu widzenia analizy zachowań werbalnych Skinnera oraz w świetle późniejszych badań nad tym zagadnieniem. Dalsze badania powinny zmierzać do identyfikowania zmiennych, które mają wpływ na występowanie transferu pomiędzy mandami i taktami.

Kwestia dyskontowania w czasie w domenie związanej ze zdrowiem budzi coraz większe zainteresowanie (Ortendhal i Fries, 2006, Daugherty i Brase, 2010). W literaturze przedmiotu wskazuje się na dwa źródła tego zainteresowania (der Pol i Cairns, 2001, Cairns, 2006, der Pol i Cairns, 2008). Z jednej strony związane jest to z naciskiem na podejmowanie ekonomicznie uzasadnionych decyzji związanych ze świadczeniami zdrowotnymi stosowanymi obecnie i w przyszłości. Z drugiej zaś wskazuje się, że uwzględnienie procesu dyskontowania w czasie ułatwiłoby przewidywanie i zrozumienie decyzji podejmowanych przez pojedyncze jednostki. Wybory w czasie wymagają bowiem podjęcia decyzji opartych na kompromisie między następstwami natychmiastowymi a odroczonymi i dotyczą wielu codziennych zachowań, w tym także zdrowotnych (Ortendhal i Fries, 2006). Niniejsza praca ma na celu przedstawienie dotychczasowych doniesień z zakresu dyskontowania w czasie w domenie zdrowia.

Komunikowanie się to jedna ze sfer funkcjonowania, w której przejawiają trudności dzieci z różnymi zaburzeniami, np. całościowymi zaburzeniami rozwoju, czy zespołem Downa. Obecnie istnieje wiele metod oraz narzędzi służących do wspierania umiejętności komunikacyjnych u dzieci (Schlosser, R., W., 2008). Należą do nich m.in. powszechnie stosowany w Polsce PCS (Picture Communication Symbols, Tetzchner, S., Martinsen H., 2002) oraz oparty na podejściu zachowań werbalnych B.F. Skinnera PECS (Picture Exchange Communication System, Bondy A., Frost L., 2001). Porównując oba narzędzia, dużą zaletą PCS jest przejrzysty charakter symboli, natomiast na temat PECS powstało sporo badań potwierdzających jego skuteczność w rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych.

Dyskontowanie jest definiowane jako spadek subiektywnej wartości nagród i kar. Czynników obniżających wartość nagrody jest wiele m.in. czas oczekiwania na nagrodę, stopień pewności co do jej wystąpienia, liczba osób, z którymi należy podzielić się nagrodą oraz wysiłek, jaki należy włożyć w uzyskanie nagrody. W dyskontowaniu społecznym czynnikiem dyskontującym jest liczba osób, z którymi należy podzielić się nagrodą. Celem badania było określenie, czy skłonność do dzielenia się z obcymi ludźmi różni się u osób o odmiennym poziomie zasobności. Przewidywano, że osoby o niższym statusie socjoekonomicznym będą charakteryzować się wolniejszym tempem dyskontowania społecznego niż osoby o wyższym statusie. W przeprowadzonych badaniach porównywano więc tempo dyskontowania społecznego u osób pracujących w państwowej służbie zdrowia - pielęgniarki i lekarze stomatolodzy prowadzący prywatną praktykę lekarską. Wyniki badań okazały się odwrotne w stosunku do przewidywanych.

The aim of the presented study was to investigate the relationship between Cloninger's personality dimensions of temperament and character (harm avoidance, novelty seeking, reward dependence, persistence, and cooperativeness) and rates of temporal, social and effort discounting. Brief overview of three types of discounting, including temporal discounting, social discounting and effort discounting, will be presented. Generally speaking, discounting refers to a decrease in the subjective value of a reward as its delay (temporal discounting), size of a group the reward is shared with (social discounting), or an effort required to obtain the reward (effort discounting) increases. The analysis has revealed a negative correlation between the rate of effort discounting and harm avoidance, reward dependence and a positive correlation between the rate of effort discounting and persistence.

Dotychczasowe badania nad dyskontowaniem temporalnym dotyczyły zysków i strat odroczonych, a więc takich, których wartość maleje wraz ze wzrostem czasu oczekiwania na nie. Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych w ostatnich latach pokazują jednak, że ludzie dyskontują również zyski i straty otrzymane / poniesione w przeszłości. Pilotaż badań nad dyskontowaniem nagród otrzymanych w przeszłości, przeprowadzono również w Polsce. Przebadano 80 osób w wieku 18 - 35, będących studentami UW. W badaniu użyto kwestionariusza dyskontowania. Połowa badanych otrzymała kwestionariusze dyskontowania zysków pieniężnych, a druga połowa - strat. Wyniki przeprowadzonych analiz pokazały, że ludzie dyskontują zarówno zyski i straty odroczone, jak i otrzymane w przeszłości. Im większa była odległość czasowa, tym mniejsza subiektywna wartość danej kwoty. W przypadku zysków nie było dodatkowo istotnych różnic w tempie dyskontowania "przyszłości" i "przeszłości". Potwierdzono też istnienie efektu wielkości - małe kwoty były dyskontowane szybciej niż duże.

The main goal of the study was to assess the cross-cultural generality of monetary decision-making processes by comparing discounting of delayed rewards reflecting impulsivity by groups of participants from different cultures and countries. The few known to us experimental results in this field indicate lack of consistency. For example, Tan and Johnson (1996) assessed the difference between collectivistic and individualistic culture, there has been no differences reported between the discounting rates of delayed rewards amongst those cultures whereas in the study of Du, Green and Myerson (2002) concerning three countries, one collectivistic culture (China) was found to discount delayed rewards much more steeply than another collectivistic and individual culture (Japan and America). As there is proof that cultures differ in impulsive buying and in regards to the fact that impulsiveness is the mechanism captured by the rate of discounting delayed rewards and the mechanism underlying in impulsive buying, we expected to obtain differences in the rate of discounting delayed rewards. By this token, we decided to test the differences in cross-cultural monetary decision-making processes using a delayed discounting task. Americans, Chinese, Mauritians, Polish and South-Africans (participants were native and residents of the listed countries) were studied and asked to make choices between immediate and delayed hypothetical monetary rewards.

Poruszając się w obszarze na pograniczu psychologii i neurologii, możemy mieć do czynienia z dylematem metodologicznym, wynikającym z odmienności dwóch perspektyw analizy problemu - funkcji i struktury. Neurologia i neurochirurgia, jako przedstawicielki medycyny, bazują na opisach jednostek chorobowych, wynikających z uszkodzeń struktur ośrodkowego układu nerwowego. Psychologia, w zależności od nurtu filozoficznego, z jakiego się wywodzi, zwraca często uwagę na zaburzone zachowanie, jakie jest efektem uszkodzeń OUN. Gdy skoncentrujemy się na języku, to będziemy mieli do czynienia ze związanymi z nim zachowaniami werbalnymi, które, wskutek uszkodzeń OUN, będę zaburzone - dysfunkcjonalne, dając zespoły neuropsychologiczne w postaci afazji. Ujęcie diagnozy według założeń szkoły bostońskiej jest chyba najbliższe istocie analizy zachowania. Poszczególne kroki, jak rejestrowanie anomii czy parafazji w mowie spontanicznej, badanie długości frazy wypowiedzi, sprawdzanie rozumienia języka ze słuchu i na piśmie oraz powtarzania słów i zdań, dają bogaty obraz funkcjonowania pacjenta, jednocześnie umożliwiając określenie rodzaju afazji. Gdy uwzględnimy dane z neuroobrazowania uszkodzeń, okaże się, że te zespoły z różną siłą wiążą się z poszczególnymi okolicami mózgowia. Pytaniem jest, na czym zależy pacjentowi, jego otoczeniu i terapeutom. Wymiar użyteczności powinien być istotnym w odpowiedzi na takie pytanie.

Głównym tematem plakatu będzie dyskontowanie społeczne. Zjawisko to jest behawioralną miarą altruizmu. Polega ono na spadku subiektywnej wartości nagrody dla podmiotu w zależności od wzrastającej liczby osób, pomiędzy które należy tę nagrodę rozdzielić. Osoby, które rezygnują z własnego dochodu na rzecz wzbogacenia się większej liczby ludzi wykazują wyższy poziom altruizmu. W badaniu dokonano analizy zachowania osób o wysokim poziomie lęku społecznego, postawionych w sytuacji wyboru: zabranie pieniędzy dla siebie lub podzielenie się z grupą, które wymaga konfrontacji z obcymi osobami. Jak wynika z dotychczasowych badań, jednostki wysokolękowe powinny unikać kontaktu z nieznajomymi, uznając je za zagrażające. Niemniej jednak w zakresie zachowań altruistycznych doniesienia są niejednoznaczne. W przedstawianym eksperymencie podzielono badanych na dwie grupy: wysokolękową (pacjenci poradni psychologicznej) i niskolękową. Do badania tempa dyskontowania społecznego użyto specjalnie opracowanego przez prof. Pawła Ostaszewskiego zestawu arkuszy. Zakładano, że osoby o wysokim poziomie lęku będą wykazywały mniejszy poziom altruizmu ze względu na chęć uniknięcia konfrontacji z obcymi. Wyniki wykazały, że zależność istotnie występuje, jednak jest ona odwrotna niż zakładano.

Psychology advertises itself as a science of behavior, yet things that a layperson takes as prototypical "behaviors" are often not the things a mainstream psychologist currently measures while conducting his studies. Studies utilizing molar, socially consequential, real world behavioral data waned significantly in recent years (Baumeister, Vohs, & Funder, 2007). Poster shows some reasons behind this trend, as suggested by scholars. Data from polish peer reviewed, general psychology journals is gathered to verify if the trend is global and not specific to the fields of personality and social psychology. Possible paths of reversal in this trend are suggested by showing a likely intellectual exchange between behaviorism, socio-cognitive approach to personality and embodied cognition in near future.

The study shows the use of script and script fading procedure in teaching initiation of conversation to two four-year-old boys with autism. Scripts (names of objects or activities) were recorded on voice recorders and attached to three different objects (Play-Doh, a car, a game).